dinsdag 7 september 2010

Orbiter Space Simulator 2010 is uitgekomen

(Dit bericht werd oorspronkelijk gepubliceerd op de In het diepe blog op Vkblog op 7 september 2010)

Laatst weer eens de film 2001: A Space Odyssey gekeken. Wat een schitterende beelden zijn dat toch. Ik had niet gedacht dat ze een film uit 1968 in HD kwaliteit konden uitbrengen (op Blu-ray dan). Ongelofelijk hoe Stanley Kubric een vlucht over de Maan laat zien, terwijl er toen nog geen mens zo'n vlucht gemaakt had. Maar anno 2010 zit er ook wel iets jammers aan. Kon je nu maar echt voor je werk op een reisje naar de Maan gestuurd worden (retour a.u.b.).

Tegenwoordig kan iedereen zo'n vlucht maken. Alleen .. niet in het echt. Wel kan het virtueel met Orbiter Space Simulator van Martin Schweiger. Dit is een realistische ruimtesimulator voor op de Windows PC. Het programma is freeware, dus gratis. Realistisch betekent: alles werkt echt volgens de wetten van de natuurkunde. En als je uit het raampje kijkt, dan zie je de Aarde, Maan of waar je ook naartoe wilt. In juli kwam versie 2010 uit (en op 30 augustus patch P1).


Liftoff van een Delta 4 raket in Orbiter Space Simulator 2010.

Zoals het gaat met realistische simulators op thuiscomputers, kent Orbiter Space Simulator wel een stijle leercurve. Je moet de knopjes kennen om je raket of ruimtevaartuig te kunnen bedienen. En zelfs als je de knopjes kent is het nog geen makkelijk kunstje om in de juiste baan rond de Aarde te komen. Hee, het is echt rocket science.

Ikzelf "speel" langer dan vandaag met Orbiter Space Simulator en ik moet bekennen: het is me nog niet gelukt om vanaf het oppervlak van de Aarde veilig naar de Maan te komen. Niet zonder auto pilot in ieder geval. Een baan om de Aarde lukt meestal wel en het uitzicht is dan altijd zeer fraai. Sterker nog: ik denk dat je je ogen uit zult kijken.


Een Russische Sojoez laat de laatste trap van de raket achter zich. Het uitzicht is mooi. De baan is helaas totaal verkeerd om bij ISS te komen.

Maar voor het zover is, moeten er wel even een paar dingen klaargezet worden. Allereerst moet je natuurlijk Orbiter zelf downloaden. Je kunt kiezen voor een installatieprogramma, maar je kunt ook kiezen voor een zip-file die je kunt uitpakken in de door jou gewenste directory. Dat laatste vond ik wel zo gemakkelijk. Daarnaast kun je ook nog kiezen tussen directe download of een download via BitTorrent. Alle opties vind je op downloadorbitersim.com.

Orbiter Space Simulator kent geen geluid en wat is een lancering zonder bulderende raketmotoren? Gelukkig is er OrbiterSound 3.5, te downloaden van Dan's Orbiter Page. Verder ziet Orbiter er veel mooier uit met een hogere resolutie Aarde. Niet alleen de landmassa's ziet er mooi uit, maar ook oceanen, zeeën, meren en rivieren zien er prachtig uit als ze de zon weerkaatsen. Ga voor deze versie van de Aarde textures naar http://downloadorbitersim.com/?page_id=42 en download Earth L11 L14.zip (300 Mb). Heb je andere bestemmingen in gedachten, download dan in ieder geval Planets & Moons.zip. Van de Maan en Mars zijn ook versies in nog hogere resolutie uit dit pakket beschikbaar: de Maan (Moon L11.zip), Mars (Mars L11.zip).


Een Saturnus V raket laat Florida achter zich. De tweede trap is net afgestoten. Op naar de Maan! (Of in ieder geval een stabiele baan rond de Aarde)

Het is leuk om met Orbiter Space Simulator een space shuttle te lanceren, maar ook leer je er wat van over baanmechanica. Wat ik zelf al gauw leerde, was dat je zelfs met de krachtigste raketten niet zo maar aan de zwaartekracht van de Aarde kunt ontsnappen. Lanceer een raket recht omhoog en je ziet dat zelfs een Russische Proton of een Saturnus V (beide verkrijgbaar als addon) tot duizenden kilometers boven de Aarde geraken. Ze komen heel ver. Maar zodra de brandstof op is en het impuls weg is, dan wordt het gelanceerde ruimteschip langzaam maar onvermijdelijk weer teruggetrokken, tot het in de buurt van het lanceercomplex crasht.

Alleen nog niet uitgevonden raketten kunnen met brute kracht weg raken. We zullen het slimmer moeten aanpakken. Wel eens beelden van een lancering gezien? Als je goed oplet, dan zie je dat de raket in een boog gelanceerd wordt. Ik dacht vroeger dat dat een soort illusie was, maar dat is niet zo. Een raket moet zorgen in de beoogde baan om de Aarde te komen. Het eerste wat met de raket bereikt wordt, is een soort ellipsvormige baan die begint op het lanceerplatform en, zonder correctie, eindigt ergens anders op Aarde. Maar door op het hoogtepunt van de baan, het apogeum, te corrigeren, wordt het laagste punt van de baan, de perigeum, verlegd naar achter de Aarde.


Oeps! Deze miljarden kostende Europese satelliet is niet in een stabiele baan geraakt. De atmosfeer van de Aarde krijgt er grip op en remt de satelliet af. En wat afremt, komt in een lagere baan. In dit geval valt het naar de Aarde. Hmm, de handleiding nog maar eens nalezen.

Ik meen me te herinneren vroeger ergens een goede tutorial te hebben gevonden, waarin deze basisprincipes zijn beschreven, maar ik ben hem nu even kwijt. Misschien dat ik er later zelf maar een schrijf, als ik zelf tenminste weet hoe een en ander werkt.

Tot die tijd kun je je zeker ook vermaken met de uiteenlopende raketten die als addon zijn gemaakt. Zo is er de Apollo Mission Sim for Orbiter met de Saturnus V raket, de maanlander en scenarios voor alle missies. Het Shuttle Fleet pakket bevat alle space shuttles die bestaan hebben in schitterend detail. Op de website orbiterhangar.com komen er elke dag weer een paar addons bij, zoals de Russische Proton raket, de Delta 4 en nooit gevlogen raketten.


Onder de prachtige addons, is er het International Space Station pakket met alle shuttlemissies naar ISS tot en met 2007. Dit is bijvoorbeeld missie STS-120 met de Harmony module, die zeer gedetailleerd uitgewerkt is.